Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2006

21 Φεβρουαρίου 1913 - Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων


Υπό Παντελεήμονος του Ιαματικού

Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων, το Φεβρουάριο του 1913, υπήρξε ένα σπουδαίο στρατιωτικό και πολιτικό γεγονός στην έκβαση του Βαλκανικού Πολέμου.
Τη μεγάλη στρατιωτική νίκη ανήγγειλε στη Βουλή, ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Κατά την ιστορική εκείνη συνεδρίαση της 21ης Φεβρουαρίου 1913, ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Ζαβιτσάνος, έδωσε αμέσως μετά την έναρξη των εργασιών το λόγο στον πρωθυπουργό και υπουργό των Στρατιωτικών Ελευθέριο Βενιζέλο, που είχε προσέλθει περιχαρής.
Και εκείνος, εν μέσω θυελλωδών χειροκροτημάτων, ανήλθε στο βήμα και ανακοίνωσε το τηλεγράφημα του αρχιστρατήγου και διαδόχου Κωνσταντίνου, που είχε σταλεί από το στρατηγείο του στο Χάνι του Εμίν Αγά. «Την τρίτην πρωινήν, ήρξατο γενική επίθεσις κατά του φρουρίου Ιωαννίνων».
Στη συνέχεια διάβασε τις αναλυτικές αναφορές για την επίθεση και τα επόμενα τηλεγραφήματα, σύμφωνα με τα οποία, στις 8 το πρωί ο στρατιωτικός διοικητής των Ιωαννίνων Εσάτ Πασάς επιθυμούσε να παραδώσει τα Ιωάννινα. Έστειλε μάλιστα αντιπροσωπεία να διαπραγματευθεί τα της παραδόσεως.
Και ενώ η αίθουσα σείονταν από τα χειροκροτήματα, ο Βενιζέλος, διάβασε το τηλεγράφημα του υπαρχηγού του Επιτελείου, σύμφωνα με το οποίο «τρεις ίλαι ιππικού υπό την διοίκησιν του υποστρατήγου Σούτσου, εισήλθον εις τα Ιωάννινα μετά της χωροφυλακής».
Αμέσως μετά μίλησαν οι Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, Γεώργιος Θεοτόκης, Δημήτριος Ράλλης, Δημήτριος Γούναρης και άλλοι.
Προς το τέλος της συνεδρίασης, ελήφθη από το Χάνι του Εμίν Αγά και άλλο τηλεγράφημα, που γνωστοποιούσε την υπογραφή του πρωτοκόλλου της παραδόσεως. Το φρούριο των Ιωαννίνων- έλεγε το τηλεγράφημα- παραδίδεται στον Ελληνικό Στρατό. Οι στρατιώτες και οι αξιωματικοί, παραδίδονταν ως αιχμάλωτοι πολέμου, μαζί με όλο το υλικό τους, τις σημαίες και τα άλογά τους.
Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων, χαιρετίσθηκε με ενθουσιασμό και από τον Τύπο. Ο ποιητής Χρήστος Χρηστοβασίλης δημοσίευσε ποίημα, ειδικά για την περίσταση, αναφέροντας μεταξύ άλλων:

Δεν ήρθε πρώιμα η άνοιξη κι ουδέ το καλοκαίρι
Χαιρόμαστε, χορεύουμε και ψιλοτραγουδούμε,
Γιατί ελευτερωθήκανε, Αϊτέ, τα Γιάννινα μας.

Ο Γεώργιος Σουρής έγραψε στο Ρωμηό ανάλογο ποίημα.

Τα πήραμε τα Γιάννινα
Μάτια πολλά το λένε,
όπου γελούν και κλαίνε.
Το λεν πουλιά των Γρεβενών
κι αηδόνια του Μετσόβου…

Η συνεδρίαση ελύθη για να παραστούν οι βουλευτές, στην Δοξολογία που ετελείτο στη Μητρόπολη Αθηνών.
Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων έγινε μετά από πολυήμερη σκληρή πολιορκία των οχυρωμένων θέσεων της ευρύτερης περιοχής, κάτω σκληρές καιρικές συνθήκες. Η γενική επίθεση κατά της οχυρωμένης τοποθεσίας του Μπιζανίου, άρχισε το πρωί της 20ης Φεβρουαρίου 1913. Οι μαχητές του 1ου Συντάγματος Ευζώνων διακρίθηκαν για τις τολμηρές διεισδύσεις τους. Οι άλλες ελληνικές δυνάμεις με διάφορα στρατηγικά τεχνάσματα, κατόρθωσαν να παραπλανήσουν τους Τούρκους. Το πυροβολικό έβαλε ασταμάτητα.
Στις 11 το βράδυ ο διοικητής των Ιωαννίνων Εσάτ Πασάς αναγκάσθηκε να στείλει απεσταλμένους για παράδοση της πόλης. Η συμφωνία επιτεύχθηκε και η παράδοση της πόλης ορίσθηκε για τις 8 το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου. Υπεγράφη και σχετικό πρωτόκολλο παράδοσης. Το υπέγραφε ο διοικητής της οχυρωμένης τοποθεσίας Τούρκος αντισυνταγματάρχης Βεχήπ Μπέης και οι Έλληνες λοχαγοί Ιωάννης Μεταξάς και Ξενοφών Στρατηγός.
Ο αρχιστράτηγος και Διάδοχος Κωνσταντίνος εισήλθε στην πόλη στις 22 Φεβρουαρίου και μαζί με το Στράτευμα έγιναν δεκτοί από τους κατοίκους με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις. Επακολούθησε δοξολογία στη Μητρόπολη.
Η Ήπειρος ολόκληρη ζούσε μεγάλες στιγμές.

7 σχόλια:

Unknown είπε...

Μπράβο στο blog σας !!!!

Άντλησα πολλές χρήσιμες πληροφορίες για την απελεθέρωση των Ιωαννίνων, επι της ευκαιριάς της συμμετοχής των προσκόπων του Αμαρουσίου-Πεύκης-Μελισσίων στην φετινή παρέλαση των Ιωαννίνων.

Σας ευχαριστούμε

Φίλιππος Καλογερόπουλος

Ανώνυμος είπε...

Αν σε άλλη ευκαιρία κάνετε κάποια εκδήλωση για την Απελευθέρωση των Ιωαννίνων, μπορώ να σας δώσω το σχετικό DVD για να το προβάλετε.
Ευχαριστώ, που μας προσέχετε.
Παντελής Αθανασιάδης

Christopher Poulizos είπε...

Κύριε Αθανασιάδη,
είμαι δάσκαλος και θα ήθελα πολύ να μου διευκρινήσετε αν το περιεχόμενο του DVD το οποίο αναφέρετε στο μήνυμά σας και έχει σχέση με την απελευθέρωση των Ιωαννίνων μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη σχολική μας γιορτή της 21ης Φεβρουαρίου. Ευχαριστώ πολύ και περιμένω την απάντησή σας.

Ανώνυμος είπε...

To DVD υπάρχει, αλλά τα δικαιώματά του ανήκουν πλέον στη Βουλή για τον τηλεοπτικό σταθμό της οποίας έγινε αυτό το ντοκυμαντέρ. Αν με μία επιστολή σας ζητήσετε ένα αντίγραφο και την άδεια να το προβάλλετε, από τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Δ. Σιούφα, δεν νομίζω πως θα σας αρνηθεί. Αντίθετα με χαρά θα σας στείλει αντίγραφο νομίζω... Σε κάθε περίπτωση αν αντιμετωπίσετε δυσκολίες παρακαλώ ενημερώστε με να δω τι μπορώ να κάνω...
Ευχαριστώ
Παντελής Αθανασιάδης

Ανώνυμος είπε...

Κύριε Αθανασιάδη,
Είμαι καθηγήτρια σε Γυμνάσιο των Ιωαννίνων και έχω αναλάβει την ετοιμασία της γιορτής για την Απελευθέρωση της πόλης. Ψάχνοντας να βρω υλικό στο ίντερνετ διάβασα την πρότασή σας για το DVD. Επικοινώνησα με το κατάστημα της Βουλής αλλά μου απάντησαν ότι δεν διαθέτουν κάτι τέτοιο. Μήπως ξέρετε που αλλού μπορώ να βρω το εν λόγω DVD?
Με εκτίμηση,
Σωτηρία Τζιούρη

SITALKIS είπε...

Κ. Τζιούρη, παρακαλώ τηλεφωνήστε με στο 6972771214, Παντελής Αθανασιάδης, να συννενοηθούμε ώστε να σας στείλω το DVD,από το προσωπικό μου αρχείο.

Ανώνυμος είπε...

Κύριε Αθανασιάδη,
έλαβα το DVD που μου στείλατε και σας ευχαριστώ πολύ! Το υλικό που περιέχει είναι καταπληκτικό και μεγάλο μέρος του θα μου φανεί χρήσιμο στην τάξη, αλλά και στη γιορτή που θα κάνουμε για την επέτειο της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων.
Σας εύχομαι από καρδιάς ο καινούριος χρόνος να σας βρει καλά και να σας φέρει όλα όσα επιθυμείτε.
Από τα ακριτικά Γιάννενα,
Χριστόφορος Πουλίζος