Η ..Λαογραφία των Εκλογών.

Υπό Παντελεήμονος του Ιαματικού.

Έστω και χωρίς πάθος, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι. Που έλεγαν, πως… θα το ρίξουν δαγκωτό! Εννοώντας ότι θα ψηφίσουν με πάθος και ένταση. Είναι μια φράση, που επέζησε έως τις ημέρες μας και τείνει να εκλείψει. Κατάλοιπο της ψηφοφορίας, που γίνονταν με τα σφαιρίδια, τα οποία έριχναν μέσα από ένα σωλήνα (στον οποίο έμπαινε το χέρι του ψηφοφόρου) που οδηγούσε σε δύο κουτιά, το άσπρο για τις θετικές ψήφους και το μαύρο για τις αρνητικές. Από εκεί μας έμεινε η φράση: «Τον μαύρισα!!!». Όμως μιλούσαμε για το «δαγκωτό». Αυτή η φράση προέκυψε από το πάθος των ψηφοφόρων που πριν ρίξουν το μολύβδινο σφαιρίδιο στο κουτί… το δάγκωναν με μανία!
Μια άλλη φράση από την ανύπαρκτη επιστήμη της… Λαογραφίας των εκλογών (άραγε δεν θα μπορούσε να υπάρξει ένας τέτοιος κλάδος, ανάμεσα στην Πολιτική Ιστορία και Συνταγματική Ιστορία;) που έχει ήδη ξεχαστεί, είναι η φράση για τους «βουλευτές του ρεφενέ».
Έτσι αποκαλούσαν τους βουλευτές της δεύτερης και τρίτης κατανομής. Το είχε θυμίσει αγορεύοντας στη Βουλή ο βουλευτής Περικλής Ράλλης στις 13 Μαΐου 1932:
«Η δευτέρα και τρίτη κατανομή αποτελεί καθαρή εκλογική νοθεία, ο δε λαός δεν δύναται να τιμωρήσει αυτούς, οι οποίοι εκ των υπολοίπων εκλέγονται ή όπως προσφυώς τους ονόμασαν «με ρεφενέ».
Τι δεν θα μπορούσε να θυμηθεί κανείς από τις εκλογές στην Ελλάδα…
Έτσι στην τύχη, ας πάμε στις 4-8-1952, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τόνισε στη Βουλή την ανάγκη να υπάρχει σταθερό εκλογικό σύστημα:
«Εάν εξετάσει κανείς την ιστορίαν των τελευταίων 25 ετών θα ίδη ότι εκάστοτε το εκλογικόν σύστημα μετεβλήθη τας παραμονάς των εκλογών- κατά τρόπον συμφέροντα εις τον κυβερνών κόμμα- και ουδέποτε επανελήφθη η εκλογή με το ίδιον σύστημα. Δεν είναι δυνατόν, κύριοι, να υπάρχη δημοσία ζωή, δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν πολιτικοί προσανατολισμοί, δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν πολιτικά κόμματα, όταν δεν υπάρχει σταθερός εκλογικός νόμος».
Πάντως κάτι έχει αλλάξει από τότε….
Όμως από τα πάθη του παρελθόντος έχουμε φτάσει στις εκλογές του καναπέ και της τηλεόρασης.
Υπήρξαν όμως και εκλογές, κρίσιμες, που τελικά… δεν έγιναν. Ήταν οι εκλογές του 1967, που τις… πρόλαβε η δικτατορία των συνταγματαρχών. Μια μάλλον μαύρη εποχή και η προδικτατορική, η οποία δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθεί.
Τα γεγονότα του Ιουλίου 1965 γνωστά ως «Αποστασία» είχαν βαρύνει πολύ το πολιτικό κλίμα και ενώ όλοι έβλεπαν τους κινδύνους, έδειχναν να μην έχουν αντανακλαστικά για να σώσουν τον τόπο…
Κι όμως ένας από τους πρωταγωνιστές του 1965, ζητούσε επειγόντως εκλογές. Έβλεπε ότι είναι η μόνη διέξοδος στα αδιέξοδα της εποχής.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στις 12 Ιανουαρίου 1967, όταν η Βουλή βυζαντινολογούσε και έχανε χρόνο σε ασήμαντες διαδικαστικές λεπτομέρειες, είχε προειδοποιήσει προφητικά:
«Εδώ εκινδυνεύσαμεν, να φθάσωμεν εις εμφύλιον πόλεμον μετά την 15ην Ιουλίου, εδώ εκινδύνευσεν η γαλήνη και η ηρεμία του λαού, εδώ ακόμη και σήμερον εξ όλων των πλευρών διατυπούνται ακραίες εξτρεμιστικές απόψεις επικίνδυνες δια την πορεία της χώρας και θα ομιλώμεν δια τους εκλογικούς καταλόγους; Ας γίνουν επιτέλους εκλογαί, εάν είναι ανάγκη να γίνουν με τους περυσινούς εκλογικούς καταλόγους! Δεν πρόκειται να πάθη τίποτε η χώρα. Ενώ, αν παραταθεί μία περίοδος αβεβαιότητος, εάν συνεχισθεί ο βίος μιας κυβερνήσεως, έναντι της οποίας από όλες τις μεριές, οι πάντες αρχίζουν να βάλουν, εάν ανακοπή επί ένα σοβαρόν διάστημα η κυβερνητική δραστηριότης εις ό,τι αφορά τα μεγάλα θέματα, εσωτερικά και εξωτερικά της Χώρας υπάρχει προφανής ζημία και υπάρχει κίνδυνος δια την χώραν».
Ο κίνδυνος, καβάλα στα τανκς έσκασε μύτη στις 21-4-1967, απέτρεψε τις εκλογές κατάργησε τη Βουλή και βύθισε τη χώρα σε επταετή δικτατορία.
Τώρα, τέτοιος κίνδυνος δεν υπάρχει. Αλλά όταν μιλάμε για εκλογές, μπορούμε να ξεχάσουμε ορισμένα πράγματα;