Πέμπτη 22 Μαΐου 2008

Πρόεδροι της Βουλής (3) Παλαμήδης Ρήγας

Του Παντελή Στ. Αθανασιάδη*


Ο Ρήγας Παλαμήδης υπήρξε αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης και επιφανής πολιτικός. Γεννήθηκε το 1794 στην Τρίπολη. Ο πατέρας του ήταν δραγουμάνος του Πασά της Τρίπολης, αλλά το 1796 συνελήφθη και αποκεφαλίστηκε από τους Τούρκους.

Απορφανισμένη, η οικογένειά του κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο Ρήγας μορφώθηκε και σε νεαρή ηλικία έγινε γραμματέας του δραγουμάνου του Μοριά στην Τρίπολη. Το 1818 διορίσθηκε αντιπρόσωπος της Τρίπολης στην Υψηλή Πύλη.

Όταν όμως στην κυρίως Ελλάδα εξερράγη η Επανάσταση έσπευσε στην Πελοπόννησο και το Μάιο του 1821 ανέλαβε γραμματέας της Συνέλευσης των Καλτετζών και αργότερα της Πελοποννησιακής Γερουσίας.

Πήρε μέρος στις Επαναστατικές Εθνικές Συνελεύσεις ως πληρεξούσιος της Τριπολιτσάς. Επί Καποδίστρια ανέλαβε διάφορα διοικητικά αξιώματα και συμμετείχε σε πολλές επιτροπές οι οποίες επιχειρούσαν να διαμορφώσουν τους θεσμούς του νέου κράτους. Διετέλεσε αργότερα και νομάρχης.

Κατά τη βασιλεία του Όθωνα, υπήρξε οπαδός του λεγόμενου γαλλικού κόμματος. Συμμετέσχε ενεργά στην Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 και διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση του Ανδρέα Μεταξά.

Το 1843 εξελέγη βουλευτής Τριπόλεως. Από το 1844 έως το θάνατό του στην Αθήνα το 1872 εξελέγετο βουλευτής Μαντινείας. Από τις 19 Δεκεμβρίου 1845 έως το 1847 υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Βουλής. Αργότερα διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών στις κυβερνήσεις του Ιωάννη Κωλέττη, του Αντώνιου Κριεζή, του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και του Αθανάσιου Μιαούλη.

Κατά τη διάρκεια του Αγώνα, νυμφεύθηκε με την αιχμαλωτισθείσα θυγατέρα του πασά της Λάρισας, η οποία ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό. Ο Παλαμήδης είχε πάρει υπό την προστασία του τον ορφανό ανεψιό του Θεόδωρο Δηλιγιάννη, που αργότερα διετέλεσε κατ’ επανάληψη πρωθυπουργός.

Πέθανε το 1872 στην Αθήνα. Για το θάνατό του αφιέρωσε ένα μεγάλο κείμενο η εφημερίδα «Φώς» του Σοφοκλή Καρύδη, στις 15 Απριλίου 1872.

Ο Ρήγας Παλαμήδης συνέγραψε και ορισμένα βιβλία που αποτελούν πηγές για τη μελέτη της Ιστορίας της Επανάστασης, όπως το βιβλίο «Ο Ελληνικός Αγών και το Υπόμνημα Ραγκαβή» το 1852, «Πρόχειρος απάντησις επί των περί την εισβολήν του Δράμαλη εις την Πελοπόννησον» το 1853, «Ποία η Εκτέλεσις των Εθνικών Αποφάσεων» το 1856 κ.λπ.

Το αρχείο του Παλαμήδη, που διασώθηκε, φυλάσσεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους.


*Ο συνάδελφός μας Παντελής Αθανασιάδης «φιλοτέχνησε» τα πορτρέτα των Προέδρων του ελληνικού κοινοβουλίου για την εκπομπή ‘Κοινοβουλευτική Ιστορία’ του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων*. Τα πορτρέτα αναδημοσιεύονται «στης Βουλής τα Έδρανα», κατά τη σειρά εκλογής των Προέδρων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: