*Η έκδοση
Ο Μιχάλης Πατέλης, είναι ένας πολύ σπουδαίος συλλέκτης της ελληνικής περιφέρειας. Οι συλλογές του διακρίνονται για τον πλούτο και τη σπανιότητα των εκθεμάτων τους.
Το μεγάλο προσόν όμως του Μιχάλη Πατέλη είναι ότι με τις πολυάριθμες εκθέσεις του αλλά και τις σημαντικές εκδόσεις του, καθιστά τον πλούτο των εκθεμάτων του, κοινό κτήμα, όλων των συνελλήνων. Τα αντικείμενα των συλλογών του, δεν είναι κλειδωμένα σε ντουλάπια και συρτάρια. Εκτίθενται συχνά και συγκεντρώνουν το θαυμασμό του κόσμου, αλλά και πλουτίζουν συνάμα τις γνώσεις μας για το παρελθόν.
Το ευτύχημα είναι ότι ο σπουδαίος αυτός συλλέκτη βρήκε συνεχιστή της προσπάθειά του, την κόρη του Ολυμπία, πτυχιούχο του Παιδαγωγικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και κάτοχο δύο μεταπτυχιακών τίτλων του Πανεπιστημίου του Αιγαίου.
Καρπός αυτής της συνεργασίας πατέρα και κόρης, είναι το τελευταίο επίτευγμά τους «Ο Τύπος του Έβρου, 1890- 2010». Η έκδοση έγινε με τη βοήθεια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ροδόπης- Έβρου και προσωπικά του Προέδρου της κ. Γεωργίου Μηνόπουλου.
Ο Μιχάλης και ο Ολυμπία Πατέλη κατέγραψαν εφημερίδες και περιοδικά, που κυκλοφόρησαν στο νομό Έβρου, ακόμα και εφημερίδες και περιοδικά που δεν εντοπίσθηκαν φύλλα τους αλλά γνωρίζουμε την ύπαρξή τους από έμμεσες αναφορές σε τρίτες πηγές. Κατέγραψαν ονόματα εκδοτών και δημοσιογράφων που εργάσθηκαν στον Έβρο και παρουσιάζουν φύλλα εντύπων ανά τόπο έκδοσης. Στην έκδοση αυτή των 250 και πλέον σελίδων υπάρχει σπάνιο και ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό.
*Μια από τις εσωτερικές σελίδες του βιβλίου
Παραθέτουν επίσης ένα μικρό ιστορικό για το φαινόμενο της κυκλοφορίας των εφημερίδων, από τότε που ο Γουτεμβέργιος εφηύρε την τυπογραφία.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι το έργο των δύο συγγραφέων υπήρξε επίπονο, γιατί ο νομός Έβρου, ήταν υπό Οθωμανική κατοχή, με όλα τα συνεπακόλουθα, αλλά δύο φορές και υπό βουλγαρική κατοχή (κατά τα έτη 1913-1918 και 1941-1944) γεγονός που συνεπάγεται διώξεις για τον Τύπο και καταστροφή των εφημερίδων. Πρέπει επίσης να συνυπολογίσουμε τις διάφορες πολιτικές ανακατατάξεις με τις δυσμενείς συνθήκες δημοκρατίας και την αστάθεια, τον εμφύλιο πόλεμο (1946- 1949) τη δικτατορία του Μεταξά (1936-1941) και τη δικτατορία των συνταγματαρχών (1967 -1974) για να αντιληφθούμε το πόσο σπάνιο μπορεί να είναι αυτό το υλικό και να εκτιμήσουμε τον άθλο του Μιχάλη και της Ολυμπίας Πατέλη. Κοντά στους πολιτικούς λόγους για τη σπανιότητα του υλικού, πρέπει να αναφέρουμε και τους άλλους πολλούς λόγους, που οδηγούσαν το εφήμερο υλικό του Τύπου σε άμεση καταστροφή, κάτι που αναφέρουν στα προλογικά σημειώματά τους οι συγγραφείς: «Οι ψαράδες και οι παντοπώλες και πολλές άλλες επαγγελματικές ομάδες τη χρησιμοποιούσαν αντί της χαρτοσακούλας. Η εφημερίδα ήταν και είναι πολύ καλό προσάναμμα αλλά και πηγή θέρμανσης ενίοτε. Μια άλλη χρήση, που οι παλαιότεροι θα θυμούνται, ήταν η εφημερίδα κομμένη σε τετράγωνα κομμάτια, κρεμασμένη στην τουαλέτα να χρησιμοποιείται αντί του χαρτιού υγείας (που και αυτό δεν υπήρχε). Να συνυπολογίσουμε και τον παράγοντα χαρτί. Οι εφημερίδες συνήθως τυπώνονταν (και τυπώνονται) σε χαρτί ευτελούς αξίας, με αποτέλεσμα η διάρκεια ζωής τους να είναι σχετικά μικρή».
*Ο συλλέκτης Μιχάλης Πατέλης, με καταγωγή από το Σουφλί
Το τελευταίο εκδοτικό επίτευγμα του Μιχάλη και Ολυμπίας Πατέλη, αποτελεί μια εξαίρετη πηγή για την μελέτη της ιστορίας του Έβρου. Αξίζει πολλά αυτή η έκδοση.
Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
