Αντιδάνεια
Κύριο επικοινωνιακό όργανο και συγχρόνως φορέας και δείκτης πολιτισμού η γλώσσα συνδέεται αναπόσπαστα με το ευρύτερο ανθρωπογεωγραφικό περιβάλλον. Οι ιστορικές συνθήκες, όπως επιδρούν στην κοινωνία και τον πολιτισμό, εγγράφονται και αποτυπώνονται στις γλώσσες. Έτσι, δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ιστορία της ανθρωπότητας μπορεί να μελετηθεί και να «αναγνωσθεί» μέσα στη γλώσσα των ανθρώπων .
Μερικές φορές οι ανταλλαγές γλωσσικών στοιχείων κάνουν ολόκληρο «κύκλο», για να επιστρέψουν μετά την περιπλάνησή τους, αλλαγμένες, στην αρχική τους «πατρίδα». Αυτά είναι τα περίφημα αντιδάνεια (η λέξη αποτελεί απόδοση του γερμανικού όρου Ruckwanderer), που παρατηρούνται σε γλώσσες παγκόσμιας ακτινοβολίας, όπως η ελληνική, η γαλλική, η ιταλική και η γερμανική.
Τα γλωσσικά αυτά στοιχεία, που μετανάστευσαν από την ελληνική κατά τους αρχαίους και ελληνιστικούς χρόνους και εισήχθησαν άμεσα είτε έμμεσα στις διάφορες γλώσσες λόγω των ιστορικών, οικονομικών και πολιτιστικών επαφών των λαών, επέστρεψαν στη μεσαιωνική και τη νέα ελληνική αλλοιωμένα και συχνότατα όχι εύκολα αναγνωρίσιμα εξαιτίας των αλλεπάλληλων μεταβολών που υπέστησαν στη διαδρομή τους άλλοτε στη μορφή, άλλοτε στη σημασία και άλλοτε και στα δύο.
Παροιμία
Οι παροιμίες αποτελούν μέρος κάθε ομιλούμενης γλώσσας. Παραδόθηκαν με τον προφορικό λόγο από γενιά σε γενιά, ώσπου καταγράφηκαν και αποτέλεσαν λαογραφικό θησαυρό για τις ερχόμενες γενιές. Όπως επισημαίνει ο F. Bacon «η ιδιοφυΐα, η εξυπνάδα και το πνεύμα ενός έθνους φανερώνονται στις παροιμίες του».
Ετυμολογία
Οι λέξεις δεν είναι κομήτες. Η ετυμολογία (< αρχ. έτυμον + λέγω/λόγος) είναι η μελέτη της προέλευσής τους. Επομένως, η ετυμολογία μιας λέξης είναι η γλωσσική ιστορία της. Με όχημα την ετυμολογία - την επιστημονική αναζήτηση της καταγωγής των λέξεων, της αρχικής ρίζας και της πρώτης σημασίας τους - η "άσπρη λέξη" παρακολουθεί τη γέννηση και την ιστορική διαδρομή των λέξεων προσπαθώντας να βρεθεί κοντά στη μυστική ουσία τους.
Μάντζαρος
Εκατόν τριάντα τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό του, ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος (1795-1872) παραμένει ουσιωδώς άγνωστος. Πράγματι, η μουσική του Κερκυραίου θεμελιωτή της λεγόμενης "Επτανησιακής Σχολής" αγνοείται από τους ανθρώπους που τραγουδούν "Σε γνωρίζω από την κόψη." στις εθνικές τους εορτές και επετείους.
Κι όμως, ο Μάντζαρος είναι ο συνθέτης της πρώτης σωζόμενης όπερας Έλληνα δημιουργού (Don Crepuscolo, 1815), του πρώτου γνωστού έργου σε ελληνική γλώσσα για φωνή και ορχήστρα (Aria Greca, 1827), των πρώτων γνωστών ελληνικών έργων για κουαρτέτο εγχόρδων (Partimenti, περίπου 1850), του πρώτου ελληνικού πιανιστικού ρεπερτορίου, του πρώτου ελληνικού έργου σε μορφή φούγκας, της πρώτης μνημονευόμενης ελληνικής συμφωνίας (χαμένη), καθώς και ο συγγραφέας του πρώτου δοκιμίου μουσικής ανάλυσης (Rapporto, 1851) και των πρώτων μουσικοπαιδαγωγικών συγγραμμάτων στην Ελλάδα.
Ο Μάντζαρος περιορίστηκε στο ρόλο του συνθέτη του Εθνικού Ύμνου. Στη μουσική του Μάντζαρου διακρίνει κανείς μιαν υγιή συγχώνευση γερμανικών, ιταλικών και γαλλικών στοιχείων, μαζί με χαρακτηριστικά μιας ξεχωριστής κερκυραϊκής μουσικής παράδοσης.
Πηγή: Ιόνιο Πανεπιστήμιο,Χάρης Ξανθουδάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου