Πρόεδροι της Βουλής (32) Μήλιος Σπύρος

Του Παντελή Στ. Αθανασιάδη

Ο Σπύρος Μήλιος από τη Χιμάρα είναι από τους πιο γνωστούς Βορειοηπειρώτες αγωνιστές, που πολέμησε σε κρίσιμες μάχες της Επανάστασης του 1821. Μετά την απελευθέρωση, διετέλεσε αξιωματούχος σε διάφορες στρατιωτικές και πολιτικές θέσεις στο ελληνικό κράτος και το 1872 αναδείχθηκε Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων.

Ο Σπύρος Μήλιος ή γνωστότερος ως Σπυρομήλιος. γεννήθηκε το 1800 στη Χιμάρα. Σπούδασε στη στρατιωτική σχολή της Νάπολης στην Ιταλία και έμαθε την ιταλική, τη λατινική και τη γαλλική γλώσσα. Το 1819- όπως θρυλείται- ήρθε στην Ήπειρο να συντάξει τη στρατιωτική γεωγραφία της, για να καταταγεί στον στρατό της Νάπολης. Τον συνέλαβε ο Αλή Πασάς και, αργότερα, τον ανάγκασε να παντρευτεί την όμορφη Αικατερίνη από το Δελβινάκι.

Μετά την κατάρρευση του Αλή Πασά, ο Σπυρομήλιος τα αδέλφια του Νικόλαος και Ζάχος καθώς και πολλοί άλλοι Χιμαριώτες ήρθαν στην Ελλάδα το 1824, για να μετάσχουν στον αγώνα της ανεξαρτησίας. Πολέμησε στο Μεσολόγγι το 1825-1826, και πήρε μέρος σε πολλές μάχες στην Ανατολική Στερεά, υπό τον Καραϊσκάκη, επικεφαλής σώματος Χιμαριωτών. Ήταν πληρεξούσιος των αρμάτων στην Επαναστατική Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας το 1827.

Μετά την απελευθέρωση κατατάχθηκε στον τακτικό στρατό και έφτασε έως το βαθμό του αντιστρατήγου. Ο Σπυρομήλιος ήταν ένας από τους λιγοστούς μορφωμένους στρατιωτικούς, που διέθετε η Ελλάδα.

Στα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα, ο Σπυρομήλιος εγκαταστάθηκε στη Θήβα. Θεωρήθηκε όμως ύποπτος για συνωμοσία και κλείστηκε στην Ακροναυπλία το 1833-34 για εννέα μήνες. Διετέλεσε διοικητής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων το 1840-44 και πήρε ενεργό μέρος στην Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843.

Το 1849 τοποθετήθηκε υπασπιστής του βασιλιά Όθωνα και το 1850 διορίσθηκε υπουργός Στρατιωτικών. Στήριξε τα απελευθερωτικά κινήματα του 1854, στη Θεσσαλία και την Ήπειρο. Αργότερα το 1856, κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση χρημάτων των πατριωτικών εράνων και φυλακίστηκε στη Μονεμβασία, αλλά τελικά αθωώθηκε.

Αναμείχθηκε ενεργά στην πολιτική ζωή της χώρας. Εξελέγη πληρεξούσιος Θήβας στην Α΄ Εθνοσυνέλευση του 1843. Στη συνέχεια εξελέγη βουλευτής Θήβας το 1850, το 1868 και το 1870. Στις 18 Ιουνίου 1851 είχε διορισθεί και γερουσιαστής.

Διετέλεσε, επίσης, υπασπιστής του βασιλέως Γεωργίου του Α΄, μέλος του Συμβουλίου Επικρατείας, ενώ ανέλαβε το υπουργείο Στρατιωτικών άλλες τέσσερις φορές έως το 1876.

Πρόεδρος της Βουλής εξελέγη στις 7 Ιουνίου 1872 με 156 ψήφους, επί 159 ψηφισάντων.

Διετέλεσε κατ’ επανάληψη υπουργός Στρατιωτικών στις κυβερνήσεις Αντωνίου Κριεζή το 1850, Αθανάσιου Μιαούλη το 1859, Γενναίου Κολοκοτρώνη το 1862, Αριστείδη Μωραϊτίνη το 1868 και το1868 πάλι στην κυβέρνηση Δημητρίου Βούλγαρη.

Έγραψε Απομνημονεύματα για τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου. Κατέγραφε τα γεγονότα κατά τη διάρκεια της πολιορκίας και συμπλήρωσε το κείμενό του αργότερα στο Ναύπλιο.

Η λαϊκή μούσα ύμνησε τον ηρωικό χαρακτήρα του Σπυρομήλιου.

«Στη Χιμάρα βγαίνει ο ήλιος, αρχηγός ο Σπυρομήλιος.

Σπυρομήλιο αρχηγέ, της Χιμάρας σταυραητέ».

Ο Σπυρομήλιος, πέθανε το 1880. Μια στοά στο κέντρο της Αθήνας, διασώζει τη μνήμη του ηρωικού μαχητή της Ελευθερίας.

*Ο συνάδελφός μας Παντελής Αθανασιάδης «φιλοτέχνησε» τα πορτρέτα των Προέδρων του ελληνικού κοινοβουλίου για την εκπομπή ‘Κοινοβουλευτική Ιστορία’ του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων. Τα πορτρέτα αναδημοσιεύονται «στης Βουλής τα Έδρανα», κατά τη σειρά εκλογής των Προέδρων.

**Η σειρά "Οι Πρόεδροι της Βουλής" δημοσιεύεται πλέον και στο έγκυρο περιοδικό Εικονογραφημένη ΙΣΤΟΡΙΑ του εκδοτικού οίκου "Πάπυρος".