Οι αναφορές των πολιτών στη Βουλή*

Υπό Παντελεήμονος του Ιαματικού

Όταν αρχίζει κάθε μέρα η συνεδρίαση της Βουλής, ένας από τους γραμματείς του Προεδρείου ή κάποιος άλλος εκ των νεωτέρων βουλευτών, διαβάζει τις αναφορές των πολιτών προς τη Βουλή.
Είναι πολύ παλιά αυτή η παράδοση και ουσιαστικά μ’ αυτήν τη διαδικασία, ο Κοινοβουλευτισμός, συνδέει τους πολίτες και τα προβλήματά τους, με την απρόσωπη και πολλές φορές απρόσιτη εξουσία.
Η παράδοση των αναφορών έχει θεσμοθετηθεί με τους κατά καιρούς ισχύσαντες Κανονισμούς λειτουργίας της Βουλής και σήμερα οι αναφορές πολιτών είναι αναπόσπαστο στοιχείο της λειτουργίας του Κοινοβουλίου, όπως έχουμε ξαναπεί
Πολλές φορές οι αναφορές θεωρήθηκαν ελαφρά τη καρδία ρουσφέτια. Όμως δεν είναι… Ακόμα και κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821, όταν μέσα από τους καπνούς των μαχών, το αγωνιζόμενο Έθνος συνέστησε το Βουλευτικόν, την συλλογική δηλαδή πολιτική του έκφραση, οι πολίτες ζητούσαν παρέμβαση της Πολιτείας.
Στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, που διασώθηκαν και εξέδωσε η Βιβλιοθήκη της Βουλής σε μια μνημειώδη έκδοση πολλών τόμων είναι καταχωρημένες αρκετές τέτοιες αναφορές, με κείμενα αρκούντως χαρακτηριστικά.
Όπως για παράδειγμα η αναφορά του Γεώργιου Κυπριανού, Κορίνθιου στην καταγωγή προς το Βουλευτικό Σώμα, με ημερομηνία 5-6-1822 και αίτημα όλως απροσδόκητο:
«Ο άγιος αρχιμανδρίτης κ. Γρηγόριος Δικαίος κατά τον προπερασμένον Απρίλιον, απερνώντας από τον ΄Αγιον Γεώργιον, μου επήρε ένα μουλάρι, το οποίον έως την σήμερον μου το κρατεί. Δια το οποίον επήγα ζητώντας δια να μου το δώσει και τον αντάμωσα τον απερασμένον Σεπτέβριον εις τες Κεχριές. Του το εζήτησα. Μου αποκρίθη ότι το έχω εις τον τόπον μου, αν το είχα εδώ, σου το έδιδα. Υστερις μου έδωσε ένα γράμμα προς τον κ. Πανούτζον Νοταράν να μου το πληρώση από λογαριασμόν, που είχε να λαβαίνη. Επαρρησίασα το γράμμα εις την ευγένειάν του. Τίποτις δεν έλαβα».
Έτσι απλά, ένας πολίτης ζητούσε τη μεσολάβηση του Βουλευτικού, κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Παλιγγενεσίας.
Σε μια άλλη περίπτωση αίφνης, ο δεσπότης, που ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, εμφανίζεται να παρεμβαίνει υπέρ των συμπολιτών του και να διαμεσολαβεί στις σχέσεις τους με το Βουλευτικό, την «υπερτάτη διοίκηση» όπως ονομάζονταν.
Με γράμμα του από τη Δημητσάνα στις 14-5-1822 ζητούσε από το Βουλευτικό άδεια αποδημίας στα Ιόνια νησιά, για ασθενή συμπολίτη του.
Την ίδια μέρα με άλλη επιστολή του ο δεσπότης συνιστά στο Βουλευτικό, να αναθέσει την είσπραξη του φόρου της δεκάτης από χωριά της Καρύταινας, σε κάποιον χρεοκοπημένο ονόματι Ευθύμιο.
Γράφει μεταξύ άλλων:
«Λοιπόν σας πληροφορώ, ότι ενδεής ο ανήρ και εκ δανείων οικονομείτο πρότερον και δίκαιον να ελεηθεί, διότι ο πτωχός έδωσε το παν της ουσίας του και έμεινε και εις χρέος ικανόν και αν παρροραθή, ήδη απελπίζεται βέβαια. ΄Όθεν ας οικονομηθεί και ούτος...».
Ένας άλλος ταλαίπωρος Έλληνας, ο Γεώργιος Σταματόπουλος από την Τρίπολη, με αναφορά του στο Βουλευτικό, στις 27-5-1822 διαμαρτύρεται και ζητάει και αυτός για το κλεμμένο μουλάρι του.
«Τετράκις ήδη παρρησιάζομαι δια της υποκλινούς μοι ταύτης αναφοράς, ότι ενώ το δίκαιόν μου ανεβαίνει άχρι Δικαίου Κριτού, δια την άδικον αρπαγήν του μουλαρίου μου...».
Αλλά είπαμε, οι αναφορές πολιτών προς τη Βουλή, είναι ένα στοιχείο σύνδεσης του λαού με την εξουσία.

*Το θέμα "έπαιξε" στον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλής των Ελλήνων.