Πρόεδροι της Βουλής (7) Γιουρδής Λάζαρος

του Παντελή Στ. Αθανασιάδη*

Η Ύδρα με την μεγάλη προσφορά της στην Ελλάδα, έδωσε στη χώρα πέντε πρωθυπουργούς και ένα Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η προσφορά της όμως δεν περιορίσθηκε σ’ αυτούς.

Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας: Μεγάλο Τοπίο της Ύδρας, 1938

Τυπικός εκπρόσωπος των ναυτικών οικογενειών της Ύδρας, οι οποίες κατά την Επανάσταση του 1821 διακρίθηκαν για την προσφορά τους και την αυτοθυσία τους, είναι ο Λάζαρος Γιουρδής. Ωστόσο δεν έχει διασωθεί κάποιος πίνακας, γκραβούρα ή σκίτσο, που να αναπαριστά τη μορφή του.

Γεννήθηκε περί το 1810 και από μικρός μπήκε στο ναυτικό επάγγελμα, όπου διακρίθηκε ως καπετάνιος. Ο πατέρας του Δημήτριος Γιουρδής και ο παππούς του από την πλευρά της μητέρας του, Δημήτριος Τσαμαδός, υπήρξαν προύχοντες της Ύδρας, στην εποχή μάλιστα της μεγάλης οικονομικής και ναυτικής ακμής της.

Στα Αρχεία του Λάζαρου και Γεωργίου Κουντουριώτη, γίνονται αναφορές στην οικογένεια των Γιουρδήδων, αλλά και στο Λάζαρο Γιουρδή.

Νέος στην ηλικία, εκλέχθηκε δήμαρχος της Ύδρας και διακρίθηκε για την μέριμνα που επέδειξε για τους δημότες του, κυρίως σε κοινωνικό επίπεδο.

Οι Υδραίοι, εκτιμώντας την μεγάλη προσφορά του, τον εξέλεξαν δύο φορές βουλευτή κατά την περίοδο 1850-1853 και 1859-1860. Συμβιβαστικός και κατευναστικός, εξελέγη πρόεδρος της Βουλής στις 4 Δεκεμβρίου 1850 και επανεξελέγη στο αξίωμα για άλλη μία βουλευτική σύνοδο, στις 3 Νοεμβρίου 1851. Καθώς πρωθυπουργός της χώρας από το 1849 έως το 1854 ήταν ο Υδραίος Αντώνιος Κριεζής, η εφημερίδα «Αιών» έγραψε στις 10 Δεκεμβρίου 1850: «Η Ύδρα δύναται υπέρποτε να καυχάται έχουσα εις τα πράγματα της πατρίδος και πρόεδρον υπουργείου και πρόεδρον Βουλής».

Κατά την πρώτη εκλογή του, ευχαριστώντας τη Βουλή για την εμπιστοσύνη που έδειξε στο πρόσωπό του, τόνισε ότι θα διευθύνει τις συζητήσεις του σώματος με αμεροληψία και αυστηρότητα «μη χαριζόμενος ουδ’ εις προσωπικήν, ουδ’ εις πολιτικήν συμπάθειαν».

Ο Λάζαρος Γιουρδής εξελέγη πληρεξούσιος της Ύδρας και στη Β΄ Εθνοσυνέλευση των ετών 1862-1864. Η Εθνοσυνέλευση αυτή, αμέσως μετά την έξωση του Όθωνα, κατάρτισε και ψήφισε το νέο Σύνταγμα του 1864, το οποίο παρέμεινε σε ισχύ έως το 1911.

Η κόρη του Λάζαρου Γιουρδή, Ξανθή, παντρεύτηκε τον Επαμεινώνδα Δεληγιώργη, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας, τέσσερις φορές από το έτος 1865 έως το 1889. Μαζί του απέκτησε επτά παιδιά, δύο αγόρια και πέντε κορίτσια.

*Ο συνάδελφός μας Παντελής Αθανασιάδης «φιλοτέχνησε» τα πορτρέτα των Προέδρων του ελληνικού κοινοβουλίου για την εκπομπή ‘Κοινοβουλευτική Ιστορία’ του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων*. Τα πορτρέτα αναδημοσιεύονται «στης Βουλής τα Έδρανα», κατά τη σειρά εκλογής των Προέδρων.