Αναδημοσιευμένη από το site imerodromos.gr (Ν.Μπογιόπουλος) η ανάλυση/ ρεπορτάζ του πάντα μάχιμου και εξαιρετικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραγιάννη.

Τίτλος: Ο Βαρθολομαίος και η εκκλησιαστική πλευρά του ζητήματος των Σκοπίων

Στις 30 του περασμένου Μαΐου κι ενώ οι συζητήσεις για το Σκοπιανό έμπαιναν στην πιο κρίσιμη φάση τους κάτω από την ασφυκτική πίεση των αμερικανών (κυρίως, γιατί επείγονται ως γνωστόν να κλείσουν τη νατοϊκή λαβίδα γύρω από τη Ρωσία), αλλά και των Ευρωπαίων «εταίρων» μας, ανακοινώθηκε επισήμως πως (εκτός από το υποστηριζόμενο από την φιλοφασιστική κυβέρνηση Ποροσένκο «Πατριαρχείο» της Ουκρανίας) και η «σχισματική», και μη αναγνωριζόμενη από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία, «Εκκλησία της Μακεδονίας» έστειλε γράμμα στο Φανάρι, «υποστηριζόμενο», όπως ανέφερε η επίσημη ανακοίνωση και από προσωπική επιστολή του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζάεφ προς τον πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Με το γράμμα αυτό η Εκκλησία των Σκοπίων ζητούσε να υπαχθεί στο Οικουμενικό πατριαρχείο με το παλιό της όνομα της «Αρχιεπισκοπής Αχριδών» εγκαταλείποντας το σημερινό «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία- Αρχιεπισκοπή Οχρίδος».

Απλή σύμπτωση; Όχι βέβαια. Όπως αναφέραμε και στο προηγούμενο σημείωμά μας για το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα από την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου και του διατάγματος των Μεδιολάνων μέχρι σήμερα πίσω από κάθε σημαντική εκκλησιαστική απόφαση βρίσκονται τα γεωπολιτικά παιχνίδια.

Γιατί βιάζονται οι Αμερικανοί;

Γι αυτό και οι Αμερικανοί, παραφράζοντας τη γνωστή λαϊκή ρήση, «τώρα που βρήκαν παπά…» ( και στη συγκεκριμένη περίπτωση τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο) βιάζονται να λύσουν και τις υπάρχουσες εκκλησιαστικές εκκρεμότητες, ώστε να είναι σίγουροι πως όλα θα είναι ελεγχόμενα στις καθοριστικές για το γεωπολιτικό παιχνίδι περιοχές.

Έτσι και η απάντηση του Φαναρίου , στο αίτημα των Σκοπιανών ιεραρχών ήταν κάτι παραπάνω από ενθαρρυντική: «Η Ιερά Σύνοδος, ανέφερε το επίσημο ανακοινωθέν, απεφάσισε να επιληφθή αυτού και να διενεργήση τα δέοντα υπό τους απαραβάτους όρους των ιστορικοκανονικών αρμοδιοτήτων και προνομίων του πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου».

Ο επιφυλακτικός αρχιεπίσκοπος…

Ξεκίνησε λοιπόν μια συζήτηση που μας ενδιαφέρει άμεσα. Άλλωστε
την εκκλησιαστική πτυχή του Σκοπιανού είχαν επισημάνει από την αρχή των συζητήσεων και προσωπικά ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος καθώς και οι περισσότεροι μητροπολίτες.

Το ζήτημα αυτό, μαζί με το ουκρανικό, συζήτησε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στο ταξίδι του στην Αθήνα στις αρχές του Ιουνίου. Στόχος των φαναριωτών ήταν και είναι η «εναρμόνιση» της πολιτικής της Εκκλησίας της Ελλάδος με αυτή του πατριαρχείου τόσο στο Σκοπιανό όσο και στο ζήτημα της Ουκρανίας.
Κι αν στο ουκρανικό ζήτημα υπάρχουν αρκετές δυσκολίες, λόγω των σχέσεων μεγάλου αριθμού μητροπολιτών με την κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας που είναι αυτόνομη υπό το Πατριαρχείο Μόσχας, πολύ περισσότερες υπάρχουν στο θέμα του εκκλησιαστικού καθεστώτος στα Σκόπια.

Το Φανάρι το απασχολεί κυρίως η στάση των μητροπολιτών της Βόρειας Ελλάδας («Νέες Χώρες» που υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο αλλά διοικητικά στην Εκκλησία της Ελλάδος) οι οποίοι στο σύνολό τους είτε γιατί το πιστεύουν οι ίδιοι είτε γιατί επηρεάζονται από τις διαθέσεις των πιστών και δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς πρωτοστάτησαν στις κινητοποιήσεις και στα συλλαλητήρια.

Από τη μεριά του ο αρχιεπίσκοπος παίρνει υπόψη του και το μετέφερε στον Πατριάρχη ότι στα Σκόπια αυτή τη στιγμή υπάρχει ο αρχιεπίσκοπος Αχρίδος Ιωάννης που ορίστηκε από το πατριαρχείο Σερβίας, αναγνωρίζεται από όλες τις ορθόδοξες Εκκλησίες και έχει πολύ καλές προσωπικές σχέσεις με τους περισσότερους Έλληνες μητροπολίτες , οι οποίοι του συμπαραστάθηκαν στα χρόνια που η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ τον είχε κλείσει στη φυλακή για υποκίνηση εθνοτικού και θρησκευτικού μίσους και διχόνοιας.

…και οι ενθουσιώδεις Τσίπρας και Κοτζιάς

Σε αντίθεση με τον αρχιεπίσκοπο που ήταν και είναι πολύ προσεκτικός στις κινήσεις και τις δηλώσεις του ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος βρήκε ένα ενθουσιώδη υποστηρικτή των πρωτοβουλιών του στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός τον ευχαρίστησε για τις προσπάθειες επίλυσης των διαφορών με την «σχισματική» Εκκλησία των Σκοπίων προσθέτοντας ότι αυτό θα προσφέρει σταθερότητα στην περιοχή.

Καθαρά υποστηρικτική στις κινήσεις του πατριάρχη ήταν και η θέση που εξέφρασε σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ εκείνες τις μέρες ο υπουργός Εξωτερικών. Ο Κοτζιάς αναφερόμενος στους μητροπολίτες που αντιδρούν είπε ότι «δεν είναι δικό τους αντικείμενο διότι το αν θα αναγνωριστεί η Αυτοκεφαλία, και οτιδήποτε άλλο μιας Εκκλησίας αυτό είναι θέμα του Οικουμενικού Πατριάρχη, δεν είναι θέμα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, δεν είναι αντικείμενο τους».

Για να προσθέσει: « ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έχει τη σοφία, την νηφαλιότητα και την ηρεμία να αναστοχαστεί πάνω σε αυτό το ζήτημα και νομίζω ότι και ο ίδιος μέσα του βαθιά, εν τη χριστιανική του πίστη, θα έχει καταλήξει, ότι αυτό που κάνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο στο ζήτημα της Εκκλησίας των Σκοπίων είναι καλό».

Έτσι είχαν τα πράγματα , μέχρι τις αρχές του μήνα, οπότε στο ζήτημα παρενέβη η σερβική Εκκλησία. Μετά από συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Σερβίας ο Πατριάρχης Ειρηναίος έστειλε ένα αυστηρό πολυσέλιδο γράμμα στον Βαρθολομαίο στο οποίο με τον πιο καθαρό τρόπο του έλεγε πως δεν έχει καμία δουλειά να ανακατεύεται σε εσωτερικά ζητήματα άλλων Εκκλησιών, αφού εκκλησιαστικά η ΠΓΔΜ υπάγεται στο Πατριαρχείο Σερβίας και χωρίς τη γνώμη του δεν μπορεί το Φανάρι να δώσει την Αυτοκεφαλία. Γράμμα- προειδοποίηση γιατί στο Βελιγράδι φοβούνται πως οι Φαναριώτες ετοιμάζουν ανάλογες κινήσεις Αυτοκεφαλίας και στο Μαυροβούνιο που κι αυτό εκκλησιαστικά υπάγεται στο Πατριαρχείο Σερβίας ( Και μια λεπτομέρεια που έχει τη σημασία της: Το Μαυροβούνιο είναι ήδη μέλος του ΝΑΤΟ).

M’ αυτά τα πολιτικοθρησκευτικά παιχνίδια που παίζονται σήμερα στην Ουκρανία και στα Σκόπια και αύριο σε μέρη, όπως για παράδειγμα σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που υπάγονται στο Πατριαρχείο της Μόσχας μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση με άμεσο τον κίνδυνο μιας βαθιάς διάσπασης στον Ορθόδοξο κόσμο. Ένας κίνδυνος που μπορεί ουδόλως να ενδιαφέρει ( αντίθετα τον επιδιώκουν) τους κάθε λογής προτεστάντες φονταμενταλιστές της Ουάσινγκτον, ενδιαφέρει όμως τα εκατομμύρια των ορθοδόξων σ’ όλο τον κόσμο. Και όχι μόνο αυτούς…