«Νονός» δύο κομμάτων

Υπό Παντελεήμονος του Ιαματικού

Είναι ασύνηθες, αλλά στην ελληνική κοινοβουλευτική ιστορία, ένα πρόσωπο, υπήρξε νονός δύο κομμάτων και μάλιστα αντιπάλων.
Πρόκειται για τον δημοσιογράφο και πολιτικό Γεώργιο Πωπ, που έδωσε το όνομα στο κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου και στο κόμμα των Εθνικοφρόνων του Δημήτριου Γούναρη.

Τον Αύγουστο του 1915 ο βουλευτής Χαράλαμπος Βοζίκης, σε μια συζήτηση, στη Βουλή, είχε υπενθυμίσει στο βουλευτή Ψαρών Γεώργιο Πωπ, ότι αυτός είχε βαφτίσει τα κόμματα των Φιλελευθέρων και των Εθνικοφρόνων.
Ο Πωπ απάντησε τότε με πικρό χιούμορ λέγοντας μεταξύ άλλων:
-Εγώ εβάπτισα όντως την ιδέαν της ιδρύσεως κόμματος Φιλελευθέρων. Εγώ εβάπτισα και την ιδέαν της ιδρύσεως κόμματος Εθνικοφρόνων. Αλλά’ ο ανάδοχος δεν ευθύνεται κ. συνάδελφε, δια την εξέλιξιν του βρέφους. Εάν ο ανάδοχος υμών σας εβάπτιζεν Απόλλωνα, βεβαίως δεν θα ήτο σφάλμα ιδικόν του, διότι παρ’ όλη την συμπάθειαν την οποίαν εμπνέει η φυσιογνωμία σας, δεν ενθυμίζει τον αρχαίον θεόν του κάλλους.
Η αίθουσα της Βουλής σείστηκε από τα γέλια, αλλά όσοι γνώριζαν, διέκριναν την πίκρα που είχαν τα λόγια του Πωπ.
Ο διακεκριμένος δημοσιογράφος και πολιτικός Γεώργιος Πωπ, που είχε γεννηθεί το 1874, εξέδωσε την εφημερίδα «Αθήναι» η οποία στις αρχές του 20ου αιώνα έδωσε μάχες κατά του παλαιοκομματισμού, πριν ακόμα και από την Επανάσταση του 1909.
Συνδέθηκε στενά με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, όταν αυτός βρισκόταν ακόμα στην Κρήτη και όταν κλήθηκε στην Ελλάδα και σχημάτισε κόμμα, ο Γεώργιος Πωπ ήταν αυτός που πρώτος το ονόμασε «Κόμμα των Φιλελευθέρων».
Όπως είναι γνωστό στις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 ο Βενιζέλος εξελέγη βουλευτής Αττικοβοιωτίας, με υπόδειξη της υποψηφιότητάς του από την ομοσπονδία των επαγγελματικών σωματείων και ενώ ο ίδιος είχε επανέλθει στην Κρήτη για να διαλύσει το κόμμα που είχε εκεί.
Στις εκλογές όμως της 28ης Νοεμβρίου 1910 ο εκλογικός σχηματισμός του Βενιζέλου, που νίκησε, πήρε την ονομασία «Κόμμα των Φιλελευθέρων» από τον δημοσιογράφο Πωπ, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Βενιζέλος στον προεκλογικό λόγο του της 16ης Νοεμβρίου μιλούσε για την πεποίθησή του ότι είναι αναγκαία η οργάνωση πολιτικού κόμματος σε αντίθεση με τα παλαιοκομματικά προσωποπαγή κόμματα και χωρίς να δίνει ο ίδιος όνομα στο δικό του νεοπαγές κόμμα.
Ο Πωπ πικραμένος γιατί ο Βενιζέλος δεν τον έκανε υπουργό, εστράφη εναντίον του και το 1915 έγινε και νονός του κόμματος των Εθνικοφρόνων που είχε ιδρύσει ο Δημήτριος Γούναρης. Τελικά ο Πωπ υπουργοποιήθηκε στην κυβέρνηση του Αθανάσιου Ευταξία επί δικτατορίας Θεόδωρου Πάγκαλου.
Το κόμμα των Εθνικοφρόνων υπό την ηγεσία του Δημητρίου Γούναρη είχε εμφανισθεί με την ονομασία αυτή ενόψει των εκλογών του Μαΐου 1915.
Το 1919 άρχισαν οι προσπάθειες συνένωσης των αντιβενιζελικών κομμάτων σε ενιαίο εκλογικό σχηματισμό. Έτσι με βάση το κόμματων Εθνικοφρόνων κυρίως, σχηματίσθηκε το 1920 το Λαϊκό Κόμμα υπό τον Δημήτριο Γούναρη, ο οποίος εν τω μεταξύ είχε επιστρέψει από την εξορία του στην Κορσική.-