Η Ελλάδα υπήρξε ένα από τα πρώτα ευρωπαϊκά κράτη, που απέκτησε Σύνταγμα και ακολούθησε την οδό του κοινοβουλευτισμού στην οργάνωση του δημόσιου βίου. Στην οργάνωση του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, καταλυτικό ρόλο έπαιξαν οι Πρόεδροι της Βουλής των Ελλήνων. Κορυφαίες προσωπικότητες της εποχής τους, εγγυητές της λειτουργίας της Εθνικής Αντιπροσωπείας, έπαιξαν καταλυτικό και ουσιαστικό ρόλο στην πορεία της Ελλάδας προς την πολιτική ανάπτυξη και την πρόοδο.
Ο συνάδελφός μας Παντελής Αθανασιάδης «φιλοτέχνησε» τα πορτρέτα των Προέδρων του ελληνικού κοινοβουλίου για την εκπομπή ‘Κοινοβουλευτική Ιστορία’ του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων*, και από σήμερα, αναδημοσιεύονται «στης Βουλής τα Έδρανα», κατά τη σειρά εκλογής τους.
Πανούτσος Νοταράς, α’ πρόεδρος της Νέας Εθνικής Συνέλευσης (1843)
Η έναρξη του κοινοβουλευτικού βίου στην Ελλάδα, το 1843, συνδέθηκε με το όνομα του πρώτου προέδρου της Βουλής, του Πανούτσου Νοταρά. Μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου, σχηματίστηκε νέα κυβέρνηση υπό τον Ανδρέα Μεταξά και προκηρύχθηκαν εκλογές για τον Οκτώβριο του 1843. Η νέα Εθνική Συνέλευση, επιφορτίστηκε και με το καθήκον να καταρτίσει το πρώτο μετεπαναστατικό Σύνταγμα της χώρας. Στις 8 Νοεμβρίου 1843, άρχισαν οι εργασίες της Εθνικής Συνέλευσης υπό την προεδρία του Κορίνθιου αγωνιστή Πανούτσου Νοταρά, ηλικίας 103 ετών τότε, δηλαδή του γηραιότερου μέλους του Σώματος. Στις 18 Νοεμβρίου, ο Νοταράς εξελέγη και οριστικά πρόεδρος του Σώματος με την συντριπτική πλειοψηφία των 216 ψήφων.
Πρόσωπο καθολικής αποδοχής, ο Πανούτσος Νοταράς είχε διακριθεί για τη μεγάλη του προσφορά στα κοινά. Γόνος μεγάλης οικογένειας με ρίζες στο Βυζάντιο, γεννήθηκε το 1740 στα Τρίκαλα της Κορινθίας και έλαβε κλασική παιδεία.
Ο Νοταράς ανέπτυξε έντονη δράση για την απελευθέρωση του έθνους και την ανάπτυξη των δημοκρατικών θεσμών. Πήρε μέρος στην εξέγερση του 1770 (τα λεγόμενα «ορλωφικά»). Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1818 και, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις του, πήρε ενεργό μέρος στην Επανάσταση του 1821. Εξελέγη πληρεξούσιος στην Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου και υπηρέτησε ως μέλος της 12μελούς Επιτροπής που ψήφισε, την 1η Ιανουαρίου 1822, το πρώτο προσωρινό πολίτευμα της Επιδαύρου, το οποίο χαρακτηριζόταν από φιλελεύθερες ιδέες. Αφού υπηρέτησε ως μινίστρος (υπουργός) της Οικονομίας, το 1822, μετείχε στη Β΄ Εθνοσυνέλευση του 1823. Διετέλεσε πρόεδρος της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης το 1826, ενώ υπηρέτησε ως πρόεδρος και της Εθνικής Συνέλευσης της Πρόνοιας του Ναυπλίου, το 1832, η οποία επικύρωσε την εκλογή του Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδας.
Η ανάδειξή του στην προεδρία της Εθνικής Συνέλευσης του 1843-1844 αντανακλούσε το αυξημένο κύρος του και την ευρύτερη αποδοχή, που απολάμβανε, μετά από μία μακρά θητεία στα κοινά και ιδιαίτερα στις Εθνοσυνελεύσεις της Επανάστασης. Η Εθνική Συνέλευση κατήρτισε το πρώτο μετεπαναστατικό Σύνταγμα του 1844, το οποίο καθιέρωσε τη Συνταγματική Μοναρχία και έβαλε τη χώρα στο δρόμο της κοινοβουλευτικής ανάπτυξης. Στις 18 Μαρτίου 1844, ο Νοταράς τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του προς την πατρίδα με τον Μεγαλόσταυρο.
Πέθανε το 1849, δηλαδή σε ηλικία 109 ετών.
Το έργο της Εθνοσυνέλευσης του 1843 υπήρξε σημαντικό. Κατάρτισε Σύνταγμα, με το οποίο η Ελλάδα, από ελέω Θεού Μοναρχία κατέστη Συνταγματική Μοναρχία. Στις 18 Μαρτίου 1844, αφού ολοκληρώθηκε η ψήφιση του Συντάγματος κλήθηκε ο βασιλεύς Όθων και ορκίσθηκε ότι θα το τηρεί. Ήταν τα πρώτα βήματα της χώρας, στον κοινοβουλευτισμό και τη συνταγματική τάξη.
*Οι συντελεστές της τηλεοπτικής εκπομπής
Ιστορική έρευνα-συγγραφή: Παντελής Αθανασιάδης, δημοσιογράφος
Επιστημονικός Σύμβουλος: Ευάνθης Χατζηβασιλείου, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Αφήγηση: Ευθαλία Γιτοπούλου, δημοσιογράφος
Σκηνοθεσία: Βασίλης Γρηγορόπουλος
Μοντάζ: Γιώργος Τσουβαλίδης
Παραγωγός: Ελευθερία Μελενίκου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου