Πρόεδροι της Βουλής (2) Δεληγιάννης Κανέλλος

του Παντελή Στ. Αθανασιάδη*

Μετά την Επανάσταση της 3^ης Σεπτεμβρίου 1843 έγιναν εκλογές και συνήλθε η Εθνική Συνέλευση υπό την προεδρία του Πανούτσου Νοταρά. Μετά την ψήφιση του Συντάγματος του 1844, πρόεδρος ανέλαβε ο Κανέλλος Δεληγιάννης.

Γόνος αρχοντικής οικογένειας της Πελοποννήσου, γεννήθηκε στα Λαγκάδια Γορτυνίας το 1770. Μορφώθηκε στη Δημητσάνα και την Κωνσταντινούπολη.

Η δύναμη των Δεληγιαναίων αποτυπώθηκε σε δημοτικά τραγούδια. Ένα από αυτά λέει:

Ένας πασάς ροβόλαγε από τον Άγιο Πέτρο,
Γυρεύοντας τους προύχοντες και τους κοτζαμπασήδες.
Κι ο Ντεληγιάννης τ’ άκουσε, πιάνει του παραγγέλνει.
Πιάνει του γράφει μια γραφή, του στέλνει πεζοδρόμο.
-Δεν σε φοβάμαι βρε πασά, στο νου μου δεν σε βάζω…

Ο Κανέλλος Δεληγιάννης κήρυξε στις 23 Μαρτίου 1821 μαζί με τους Πλαπουταίους την Επανάσταση στη Γορτυνία. Κατόπιν πολιόρκησε την Καρύταινα, ενώ έλαβε μέρος και στις πολιορκίες της Τριπολιτσάς και της Πάτρας. Κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, εξέφραζε κυρίως τις απόψεις των προυχόντων, αλλά παράλληλα διακρίθηκε για την ικανότητά του να προωθεί συμβιβασμούς μεταξύ των διαφόρων μερίδων των επαναστατημένων Ελλήνων. Επίσης διέθεσε τεράστια ποσά για τη συντήρηση των Ελλήνων της περιοχής του, που δοκιμάζονταν από τις κακουχίες του πολέμου. Αποδέχθηκε την ηγεσία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και μάλιστα αρραβώνιασε την κόρη του Μαριώρα με τον Κολίνο Κολοκοτρώνη, γιο του Γέρου του Μωριά. Αργότερα φυλακίσθηκε στην Ύδρα μαζί με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.

Ενταγμένος στο «Γαλλικό» Κόμμα μετά την απελευθέρωση ονομάστηκε στρατηγός της Φάλαγγας και αναμίχθηκε στην πολιτική. Εξελέγη πληρεξούσιος στις εκλογές του 1843 και πρόεδρος της Βουλής στις 20 Δεκεμβρίου 1844, αξίωμα αυτό που διατήρησε και το επόμενο έτος 1845. Πέθανε το 1862.

Άρχισε να γράφει απομνημονεύματα σε ηλικία 87 ετών, το 1857. Το κείμενο παρέμεινε αδημοσίευτο και εκδόθηκε μόλις το 1957. Τα απομνημονεύματα του Κανέλλου Δεληγιάννη διακρίνονται για το πάθος του να εξάρει τη συμβολή της οικογένειάς του και των προυχόντων γενικότερα, στον αγώνα της ανεξαρτησίας. Ωστόσο αποτελούν πολύτιμη πηγή για την ιστορία της Επανάστασης.-

*Ο συνάδελφός μας Παντελής Αθανασιάδης «φιλοτέχνησε» τα πορτρέτα των Προέδρων του ελληνικού κοινοβουλίου για την εκπομπή ‘Κοινοβουλευτική Ιστορία’ του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων*. Τα πορτρέτα αναδημοσιεύονται «στης Βουλής τα Έδρανα», κατά τη σειρά εκλογής των Προέδρων.