Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2009

Πρόεδροι της Βουλής (24) Δεληγεώργης Επαμεινώνδας

Ο Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, που διετέλεσε πρόεδρος της Β΄ Εθνοσυνέλευσης του 1862, έχει ένα ρεκόρ, που δεν έχει καταρριφθεί. Είναι ο νεώτερος σε ηλικία πρωθυπουργός της χώρας.


Γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1829. Πατέρας του ήταν ο Μεσολογγίτης αγωνιστής του 1821 Δημήτριος Δεληγεώργης.
Τα πρώτα γράμματά του, τα έμαθε στο Μεσολόγγι και την Αθήνα. Σπούδασε Νομικά το 1845-1849.
Άσκησε τη δικηγορία με μεγάλη επιτυχία. Έγινε γνωστός για τον χειμαρρώδη λόγο του, την ακαταμάχητη επιχειρηματολογία του και τις φιλελεύθερες ιδέες του.
Στην πολιτική εισήλθε ηγούμενος ουσιαστικά της φιλελεύθερης αντιοθωνικής νεολαίας της εποχής του, που έμεινε γνωστή ως «χρυσή νεολαία».
Για πρώτη φορά εξελέγη βουλευτής Μεσολογγίου το 1859 και τάχθηκε στο πλευρό των Κωνσταντίνου Κανάρη και Δημητρίου Βούλγαρη και «γρήγορα αναδείχθηκε σε ηγέτη της αντιπολίτευσης κατά του φιλοβασιλικού πρωθυπουργού Αθανάσιου Μιαούλη. Το 1862 (ή 1861) φυλακίσθηκε ως ύποπτος συνομωσίας κατά του Όθωνα και εξορίσθηκε στην Κύθνο και τη Μύκονο. Στην Κύθνο, έγινε το Φεβρουάριο του 1862 αιματηρή απόπειρα απελευθέρωσής του μαζί με άλλους εξορίστους. Τότε, σκοτώθηκε ο αξιωματικός Περικλής Μωραϊτίνης, γιος του προέδρου του Αρείου Πάγου και αργότερα, διατελέσαντος προέδρου της Β΄ Εθνοσυνέλευσης, Αριστείδη Μωραϊτίνη. Ο Δεληγεώργης αμνηστεύθηκε και πήγε στο Μεσολόγγι, αλλά τα επαναστατικά κινήματα στη χώρα φούντωναν συνεχώς, με επίκεντρο την Αθήνα, το Ναύπλιο και την Ακαρνανία.
Τελικά, η εξέγερση, οδήγησε στην έξωση του Όθωνα στις 10 Οκτωβρίου 1862. Την προκήρυξη των επαναστατών, γνωστή ως «Ψήφισμα του Έθνους» έγραψε ο ίδιος ο Δεληγεώργης. Το 1862, αναδείχτηκε πληρεξούσιος Μεσολογγίου στη Β΄ Εθνοσυνέλευση.
Εξελέγη πρόεδρος της Β΄ Εθνοσυνέλευσης στις 13 Απριλίου 1863, με ψήφους 119 έναντι 115 του Ιωάννη Μεσσηνέζη και παρέμεινε στο αξίωμα, έως τις 13 Αυγούστου 1863.
Έγινε αρχηγός κόμματος, του λεγόμενου Εθνικού Κομιτάτου, το οποίο πρέσβευε ριζοσπαστικές ιδέες. Τον Οκτώβριο του 1865 ανέλαβε την πρωθυπουργία για βραχύ διάστημα, αφού η κυβέρνηση που σχημάτισε, ανετράπη μετά από μία εβδομάδα. Ήταν τότε μόλις 36 ετών. Κανένας έκτοτε στην Ελλάδα, δεν έγινε πρωθυπουργός σε μικρότερη ηλικία από τον Επαμεινώνδα Δεληγεώργη.
Εξελέγη κατ’ επανάληψη βουλευτής Μεσολογγίου από το 1868 έως το 1875.
Το 1866 ήταν υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Κουμουνδούρου και υποστήριξε ένθερμα την Κρητική Επανάσταση.
Ανέλαβε άλλες πέντε φορές την πρωθυπουργία και σχημάτισε βραχύβιες κυβερνήσεις το 1865, 1870, το 1872, το 1876 και το 1877.
Υπηρέτησε επίσης κατά διαστήματα ως υπουργός Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Εξωτερικών, Εσωτερικών Οικονομικών, Στρατιωτικών και Δικαιοσύνης.
Το 1880, μετά το θάνατό του, ο Γεώργιος Δροσίνης και ο Δημήτριος Ηλιόπουλος, εξέδωσαν σε δύο τόμους τους λόγους του Δεληγεώργη. Ο αδελφός του Λεωνίδας το 1896 εξέδωσε μέρος των απομνημονευμάτων του, που αποτελούν σημαντική πηγή της ιστορίας της εποχής του.
Νυμφεύθηκε με την Ξανθή, κόρη του Υδραίου, άλλοτε προέδρου της Βουλής Λάζαρου Γιουρδή. Απέκτησαν επτά παιδιά, πέντε κορίτσια και δύο αγόρια.
Πέθανε στην Αθήνα στις 14 Μαΐου 1879 σε ηλικία 50 ετών.

*Ο συνάδελφός μας Παντελής Αθανασιάδης «φιλοτέχνησε» τα πορτρέτα των Προέδρων του ελληνικού κοινοβουλίου για την εκπομπή ‘Κοινοβουλευτική Ιστορία’ του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων. Τα πορτρέτα αναδημοσιεύονται «στης Βουλής τα Έδρανα», κατά τη σειρά εκλογής των Προέδρων.
**Η σειρά "Οι Πρόεδροι της Βουλής" δημοσιεύεται πλέον και στο έγκυρο περιοδικό Εικονογραφημένη ΙΣΤΟΡΙΑ του εκδοτικού οίκου "Πάπυρος".

3 σχόλια:

dyosmaraki είπε...

Εξακολουθώ και διαβάζω με ενδιαφέρον τη συγκεκριμένη σειρά αναρτήσεων για τους Προέδρους της Βουλής.
Μας παρέχετε στοιχεία που δεν τα γνωρίζουμε.

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ θερμά για τα σχόλιά σου και για την υπομονή σου να μας διαβάζεις...
Παντελής Αθανασιάδης

Γιώργος Χατζηδημητρίου είπε...

Που θα πάει, θα΄ ρθεις και στους τωρινούς και τότε θα δούμε...
Για μήπως σκοπίμως Γέροντα το παρατραβάς...