Κοκκινομάλλα κόρη
Ανθρωπόμορφα κήτη, πυρρόξανθες νεαρές, ιππείς έτοιμοι να ξεχυθούν μπροστά στα μάτια μας.. Μια "ζωντανή" πολιτεία, 2.500 ετών παλιά. Και οι καρυάτιδες, άλλες λεύτερες, άλλες ακόμα βαριές από στρώματα αιθάλης, μας περιμένουν να μας πουν μια ιστορία ελευθερίας και δημοκρατίας αλλά και άλλες πολλές, πολέμων, ασέβειας, κλοπών και κατοχής..
Λίγους μήνες πριν τα επίσημα εγκαίνια του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως, οι βουλευτές-μέλη της επιτροπής Μορφωτικών υποθέσεων είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν με τον πρόεδρο του οργανισμού ανέγερσης του Μουσείου, καθηγητή Δ. Παντερμαλή, για τα εκθέματα, για το κτήριο, για την επικοινωνία με τον ιερό βράχο απέναντι..
Τριγύρω, δεκάδες τεχνίτες και επιστήμονες αποκάλυπταν, καθάριζαν, τοποθετούσαν με σοβαρότητα τα θραύσματα της αρχαιοελληνικής τέχνης, σε ένα χώρο που παραπέμπει στην ίδια την Ακρόπολη.
Δεν ξέρω πως θα τα καταφέρουν να ολοκληρώσουν τη δουλειά τους μέχρι τον Ιούνιο. Αλλά έτσι λέμε πάντα. Και κάποια στιγμή, ο ρυθμός γίνεται όλο και πιο γρήγορος. Accelerando. Σαν το συρτάκι. Αν και, κάποια από τα εκθέματα θα παραμείνουν στα χέρια των συντηρητών, και μετά το άνοιγμα του μουσείου. Με μια διαφορά όμως. Θα συντηρούνται υπό τα όμματα των επισκεπτών! Δεν είναι άσχημη ιδέα, ομολογώ.
σκαλωσιές γύρω από την κόρη του Ερεχθείου
περιμένει τη σειρά του να αποκαλυφθεί
λεπτομέρεια από το αέτωμα του παλαιότερου ναού της Αθηνάς
Πόδια αλόγου. Τμήμα της ζωφόρου, καθαρισμένο με λέιζερ. Το μαύρο παραλληλόγραμμο (κάτω δεξιά) παραμένει "ενθύμιο" της αιθάλης που έπνιγε τον Παρθενώνα επί δεκαετίες..
Δυσκολίες στην επικοινωνία μουσείου και βράχου
Στην οδό Αρεοπαγίτου, ανάμεσα στο νέο μουσείο και στον ιερό βράχο βρίσκονται τρία εφαπτόμενα κτήρια. Αριστερά μας, το κτήριο που αγόρασε ο συνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου και στεγάζει το ομώνυμο ίδρυμα, στη μέση ένα ασυντήρητο κτίσμα και δεξιά το σπουδαίο "αρτ ντεκό" κτήριο του αρχιτέκτονα Π. Κουρεμένου, με τις ανάγλυφες παραστάσεις γυναικών της υπαίθρου στην είσοδό του. Τα τρία αυτά κτήρια "κρύβουν" τη θέα προς την Ακρόπολη, από τους επισκέπτες του ισογείου και του πρώτου ορόφου του Νέου Μουσείου. Αποκόπτουν, δε, εντελώς τους επισκέπτες, από το θέατρο Διονύσου, το ναό του Ασκληπιού, και (έχω την εντύπωση) από τα χορηγικά μνημεία του Θρασύλλου. Με στεναχωρεί αφάνταστα η ιδέα κατεδάφισης του κτηρίου Κουρεμένου. Θα δεχόμουν όμως τη μεταφορά του, μερικές δεκάδες μέτρα αριστερότερα -όπως βλέπουμε στη φωτογραφία-, δίπλα από το Μερόπειο ίδρυμα, σε αντικατάσταση αδιάφορου κτηρίου με μέτωπο 27 μέτρα, όσο και το μέτωπο του κτηρίου Κουρεμένου!
*Φωτογραφίες Πέτρου Δημητρόπουλου.
5 σχόλια:
Εχω την άποψη πως δεν μπορεί όταν χτίζεται ένα νέο κτίριο να πρέπει όλος ο περιβάλλων χώρος να μετασχηματίζεται και να γκρεμίζονται προϋπάρχοντα κτίρια (όσο αδιάφορα και να είναι).
Σε τελική ανάλυση εάν θεωρείται ενοχλητική η παρουσία κάποιων κτιρίων κάποια εκ των οποίων να υπενθυμίσω πως είχαν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα, αυτή η παράμετρος θα όφειλε να έχει εξεταστεί προτού χτιστεί στο Νέο Μουσείο στη συγκεκριμένη θέση και να έχει επιλεγεί άλλη καταλληλότερη τοποθεσία.
Ετσι από τη μια τα νεοκλασσικά κτίρια θα αναδεικνύονταν και θα "ανέπνεαν" ελεύθερα από τον μπετονένιο βαρύγδουπο όγκο (για τη συγκεκριμένη περιοχή)του Νέου Μουσείου. Από την άλλη το Νέο Μουσείο θα μπορούσε από κάποια άλλη τοποθεσία να "βλέπει" ελεύθερα όσους χώρους θα επέλεγε αναλόγως της περιοχής στην οποία θα βρισκόταν.
Πάντως οι φωτογραφίες είναι πανέμορφες...
Πως σας φαίνεται η ιδέα της μεταφοράς του κτηρίου Κουρεμένου, με δεδομένη την ανέγερση του Νέου Μουσείου Ακρόπολης;
Εχω ακούσει πως είναι εφικτή η μεταφορά αρχαιοτήτων και ολόκληρων ναών σε άλλες τοποθεσίες όταν αυτά εμπόδιζαν τη διέλευση κάποιου δημόσιου δρόμου η σε περίπτωση κάποιας σωστικής ανασκαφής (π.χ. έργα Μετρό).
Ομως στην περίπτωση ατομικών ιδιοκτησιών δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τις τυχόν νομικές επιπλοκές (αφού μιλάμε για ατομικές ιδιοκτησίες και για χαρακτηρισμένα διατηρητέα κτίρια).Εξ άλλου αν ήμουν ιδιοκτήτρια ενός διαμερίσματος και μου έλεγαν πως θα πρέπει να ξεσπιτωθείς γιατί θα σου μετακινήσουμε το σπίτι υποθέτω πως μάλλον θα ήμουν αρνητική να υποστώ αυτήν την ταλαιπωρία....
Για να δώσω λοιπόν μια υπεύθυνη απάντηση στο ερώτημά σας υποθέτω πως πρώτα απ΄όλα θα ερευνούσα τις νομικίστικες διαδικασίες (περί ατομικής ιδιοκτησίας και διατηρητέου κτιρίου).
Επειτα θα προσπαθούσα να διασφαλίσω πως μία τέτοια κίνηση δεν θα χρησιμοποιούνταν στο μέλλον ως εργαλείο για φιλόδοξες διεκδικήσεις κυβερνώντων, επιχειρηματιών κλπ Τι εννοώ με αυτό?
Ο χαρακτηρισμός ενός κτιρίου ως διατηρητέου αυτόν τον χαρακτήρα είχε: να διασωθεί. Το σημαντικότερο όμως (κατά τη γνώμη μου) είναι να παραμείνει ενταγμένο στον κοινωνικό ιστό μέσα στον οποίο χτίστηκε και απόκτησε τη δική του ιστορία. Θα μου πείτε με την μετακίνηση του συγκεκριμένου κτιρίου θα διασωθεί που είναι το πρόβλημα?
Παριστάνοντας τον συνήγορο του διαβόλου σας φέρνω ένα υποθετικό σενάριο : Αν για παράδειγμα αύριο-μεθαύριο αποφασιζόταν να μεταστεγαστεί το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών (που σήμερα είναι πολύ μικρό) σε ένα τεραστίου μεγέθους "Μουσείο για την πόλη της Αθήνας" αντίστοιχο σε μέγεθος του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης που θα χτιζόταν στην καρδιά της Πλάκας, τι θα κάναμε? Θα μετακομίζαμε όλα τα διατηρητέα κτίρια της Πλάκας στο Λαύριο και θα λέγαμε πως σώθηκε η Πλάκα????
Ο σκοπός και πάλι θα ήταν ιερός : ένα Μουσείο που θα "χωρούσε" όλη την ιστορία της πόλης των Αθηνών....
Δεν είμαι αντίθετη στην εξέλιξη της Αθήνας ως μιας σύγχρονης πόλης με μοντέρνα Μουσεία. Ομως η πόλη των Αθηνών είναι από μόνη της ένα ζωντανό Μουσείο και ως τέτοια θα προτιμούσα να σεβαστούμε κάθε πετρούλα της, κάθε κτίσμα και κάθε γωνιά της, ήδη την έχουμε κακοποιήσει βάναυσα.
ΝΑΙ στο να γίνει μια σύγχρονη πόλη ΟΧΙ όμως σε βάρος της πολιτιστικής της κληρονομιάς.
Νομίζω ότι το κτήριο Κουρεμένου δεν βλάπτεται εάν μετακινηθεί σε απόσταση 250 μέτρων, στην ίδια οδό, σε ίδιας έκτασης οικόπεδο, απέναντι -πάλι- από τον Παρθενώνα.
Φέρνω στο νου μου την εικόνα του, στη νέα του θέση, χωρίς να φοβάμαι ότι το κακομεταχειριζόμαστε. Γοητεύομαι παράλληλα από την ιδέα ότι αυτό που θα απολαμβάνω εντός του μουσείου, θα μπορώ να το συνδέω ελεύθερα με τον Παρθενώνα, το Ασκληπιείο, το θέατρο του Διονύσου, με το βράχο ολόκληρο..
Προσωπικά δεν θα τολμούσα να ζητήσω την κατεδάφιση του κτηρίου Κουρεμένου, όσο πιεστικά κι αν τίθεται το δίλημμα «Νέο Μουσείο Ακροπόλεως» ή «πολυκατοικία αρτ ντεκό». Η μετακίνησή του ωστόσο αποτελεί λύση. Το κτήριο διατηρείται, η θέα προς την Ακρόπολη αποδίδεται και συν τοις άλλοις προσδοκώ νέα αρχαιολογικά ευρήματα, κάτω από τα δύο οικόπεδα, σ’ εκείνο που σήμερα φιλοξενεί και σ’ εκείνο που αύριο θα φιλοξενήσει το κτήριο Κουρεμένου.-
Σε κάθε περίπτωση ελπίζω να βγούμε όλοι σοφότεροι από την ιστορία αυτή..
Δημοσίευση σχολίου